بررسی عوامل مؤثر بر دیدگاه برخی از کشاورزان در استفاده از پساب در شهرستان خرم‌آباد

هدفکلیاین تحقیقاولویت‌بندی عوامل مؤثر بر استفاده از پساب در کشاورزی، از دیدگاه کشاورزانِ شهرستان خرم‌آباد می‌باشد. روش تحقیق بصورت توصیفی - پیمایشی بوده و از دو شیوه اسنادی و میدانی برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شده است. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان تأیید و جهت تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد (76/0) که نشان از پایا بودن ابزار اندازه‌گیری داشت. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، کشاورزان شهرستان خرم‌آباد بود که از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهر خرم‌آباد برای آبیاری مزارع خود استفاده می‌کنند. با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 199 نفر تعیین گردید که برای جمع­آوری اطلاعات از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده با انتساب متناسب،‌‌ استفاده گردید. از آماره‌های میانگین، مد، انحراف معیار و رگرسیون چند متغیره خطی به روش گام ‌به‌گام به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که کانال‌های دریافت آگاهی کارایی لازم را ندارند و از بین عوامل اقتصادی، تأثیر قیمت پساب بر استفاده از آن، از بین عوامل اجتماعی، موافقت با استفاده از پساب در کشاورزی و از بین عوامل زیست‌محیطی، مقابله با خشکسالی، از اولویت بالاتری نسبت به سایر عوامل برخوردار بودند. نتایج رگرسیون نشان داد که متغیرهای میزان آگاهی از ارزش غذایی پساب برای گیاه، میزان آگاهی از سلامت محصول تولیدی، و اطلاعات به دست آمده از کارشناسان در مزرعه قوی‌ترین متغیرهای تبیین کننده میزان تمایل کشاورزان در استفاده از پساب در کشاورزی می‌باشند که در مجموع 44 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تشکیل می‌دهند. براساس نتایج تحقیق پیشنهاد می‌شود کارگاه­های تخصصی توسط کارشناسان برای افزایش اطلاعات و آگاهی کشاورزان در مورد استفاده از پساب در کشاورزی برگزار گردد.